در تجزیه حروف باید این سه ویژگی را مشخص نمود: نوع حروف، عامل یا غیر عامل بودن و نوع بناء.

انواع حروف را در دو دسته عامل و غیر عامل بررسی می نماییم:

بخش نخست « حروف عامل »

حروفی هستند كه عملی و تغییری را از نظر اعراب (رفع و نصب و جر و جزم) در كلمه یا جمله پس از خود انجام می دهند.

انواع حروف عامل:

1) حروف جر: حروفی هستند كه تنها پیش از اسم آمده و باعث جر (كسره یا تنوین جر گرفتن –ِ،-ٍ) آنها می گردند .

مانند:  أخرُجُ عَنْ قَریبٍ  مِن الفُندُقِ إلی السوقِ بِـالسیّارةِ  .

در جمله بالا واژه های «قَریبٍ ، الفُندُقِ ، السوقِ ،السیّارةِ »  با حرف جر مجرور شده اند یعنی علامت جر ( ـِـ ـٍـ ) گرفته اند.

حروف جر 17 تا هستند  و عبارتند از :

مِنْ : از/  بِـ : به وسیله / تَـ : سوگند به / کَـ : مانند /  لِـ : برای / وَ ( واو قسم ) : سوگند به / خَلا : به جز /  عَدا : به جز /     مُذْ : از هنگامِ /  مُـنْذُ : از هنگامِ / رُبَّ : چه بسا / حتّی : تا / إلی : به ؛ به سوی ؛ تا /  فی : در /  عنْ : از ؛ در باره /         علی : بر ؛ روی /  حاشا : هرگز

مانند:  أخرُجُ عَنْ قَریبٍ  مِن الفُندُقِ إلی السوقِ بِـالسیّارةِ  ....